Τα τελευταία χρόνια η αγορά έχει κατακλυστεί από δεκάδες επαλειφόμενα υλικά, που παράγονται από μικρές και μεγάλες εταιρίες και υπόσχονται οικονομικές και μακροχρόνιες στεγανοποιήσεις σε ταράτσες και δώματα. Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Καταρχάς τα περισσότερα επαλειφόμενα είναι πιστοποιημένα ως προστατευτικά σκυροδέματος σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 1504-2 και πρέπει να τοποθετούνται, είτε σε άλλες εφαρμογές στην οικοδομή π.χ. στεγάνωση τοίχων, τοιχίων και υπογείων, δεξαμενών, πισίνων κ.α., είτε ως βοηθητικά υλικά στεγανοποίησης π.χ. ως αστάρι για την σωστή επικόλληση ασφαλτοπάνων, ως ψυχρή βαφή για την προστασία του μπετού από την ηλιακή ακτινοβολία, για συντηρήσεις παλαιών μονώσεων κ.α.
Πολύ λίγα επαλειφόμενα υλικά είναι πιστοποιημένα ως στεγανωτικά, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή οδηγία ETAG 005 και μόνο αυτά είναι κατάλληλα για στεγανοποίηση ταρατσών και δωμάτων (μερικά από αυτά είναι: Hyperdesmo, Sikalastic 612, Mariseal 250).
Παρά ταύτα ακόμα και ανάμεσα σε αυτά τα επαλειφόμενα στεγανωτικά ταρατσών, υπάρχει μεγάλη διακύμανση στην ποιότητα μεταξύ τους, που διακρίνεται από τα εξής:
- Την βάση τους
Ανάλογα με την βάση τους χωρίζονται σε υβριδικά, σιλανικά, πολυουρεθανικά.
Τα πολυουρεθανικά θεωρούνται η ιδανικότερη επιλογή.
- Την ελαστικότητά τους
Τα επαλειφόμενα στεγανωτικά ταρατσών πρέπει να έχουν υψηλή ελαστικότητα για να μπορούν να παραλαμβάνουν τις συστολικές και διαστολικές κινήσεις του υποστρώματος. Θα πρέπει ακόμα να έχουν την δυνατότητα γεφύρωσης μικρορωγμών και να διατηρούν τις ιδιότητες τους σε μεγάλο εύρος θερμοκρασιών (-40 oC έως + 80 oC).
- Τον προσδόκιμο χρόνο ζωής τους
Ο προσδόκιμος χρόνος ζωής κυμαίνεται από 10 έτη έως και 25 έτη σε ιδανικές εργαστηριακές συνθήκες, υπό τις προϋποθέσεις εφαρμογής του κατασκευαστή, του εκάστοτε προϊόντος.
- Την κλιματική ζώνη
Πρέπει να δηλώνεται, από την εταιρεία παραγωγής, για ποια κλιματική ζώνη είναι κατάλληλα τα επαλειφόμενα στεγανωτικά ταρατσών (M= ήπια - S= δρυμεία).
- Τον δείκτης ανακλαστικότητας
Τα προϊόντα θα πρέπει να διατηρούν την υψηλή λευκότητα τους και την ηλιακή ανακλαστικότητα για πολλά χρόνια. Προϊόντα όπως είναι τα πολυουρεθανικά που κιτρινίζουν με την πάροδο του χρόνου, πρέπει να τα προστατεύουμε με την επάλειψη μιας ειδικής βαφής, το αλειφατικό βερνίκι.
- Την κατανάλωση
Γενικότερα τα πιστοποιημένα επαλειφόμενα στεγανωτικά ταρατσών δεν είναι φθηνά. Από μάρκα σε μάρκα υπάρχουν μικρές διαφορές στην τιμή κιλού και μεγάλες διαφορές στην προτεινόμενη κατανάλωση, που μπορεί να κυμαίνεται από 1,5 Kg ανά τετραγωνικό μέτρο έως και 3 Kg.
- Τα συμπληρωματικά υλικά που απαιτούνται
Μια στεγανοποίηση με επαλειφόμενα υλικά δεν μπορεί να γίνει με ένα μόνο υλικό. Ανάλογα με το υλικό που χρησιμοποιείται, το υπόστρωμα πάνω στο οποίο θα τοποθετηθεί το μονωτικό και την επιθυμητή βατότητα, μπορεί να απαιτούνται: εξειδικευμένα αστάρια για την καλύτερη πρόσφυση του υλικού στο υπόστρωμα, οπλισμός είτε ολικός είτε μόνο σε ευπαθή σημεία (ανάλογα με τις προδιαγραφές του υλικού), αλειφατικό βερνίκι για την προστασία της στεγανοποίησης από UV ακτινοβολία, επίπαση με χαλαζιακή άμμο κ.α. Όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογιστούν στο τελικό κόστος του συστήματος της στεγανοποίησης.
Το πρόβλημα όμως δεν εστιάζεται μόνο στην επιλογή των κατάλληλων στεγανωτικών υλικών, αλλά επεκτείνεται και στην εφαρμογή τους.
Επειδή τα υλικά είναι επαλειφόμενα έχει επικρατήσει η άποψη πως μπορεί να τα εφαρμόσει και κάποιος ανειδίκευτος (do it your self). Το αποτέλεσμα είναι αστοχίες στην στεγανοποίηση και <<παιδικά>> λάθη και παραλείψεις που μπορεί να φανούν από τον πρώτο χρόνο.
Μερικά απλά παραδείγματα κακής εφαρμογής είναι:
- Εφαρμογή σε ακατάλληλο ή σαθρό υπόστρωμα π.χ. πάνω σε ελαφροσκυρόδεμα.
- Εφαρμογή σε υγρό υπόστρωμα.
- Εφαρμογή πάνω σε υπόστρωμα που δεν έχει καθαριστεί και προετοιμαστεί κατάλληλα για την βαφή.
- Εφαρμογή με λάθος αστάρι ή χωρίς αστάρι.
- Εφαρμογή με πολύ μικρές καταναλώσεις και δημιουργία στεγανοποίησης πολύ μικρού πάχους.
- Παραβίαση των αναλογιών ανάμιξης.
- Παραβίαση του χρόνου εργασίας και αναμονής για την επόμενη στρώση.
- Εφαρμογή χωρίς οπλισμό σε ευπαθή σημεία όπως: αναμονές, σωλήνες που διαπερνούν το σκυρόδεμα, κάγκελα, βάσεις από ηλιακούς και δεξαμενές, υδρορροές κ.ά.